Thứ Tư, 19 tháng 12, 2012

БАЛЛАДА О СОЛДАТЕ – BÀI CA NGƯỜI LÍNH “ЭДУАРД ХИЛЬ”



Xin giới thiệu đôi lời về bộ phim БАЛЛАДА О СОЛДАТЕ  "Ballad of a Soldier" do xưởng phim Mosfilm sản xuất năm 1959 là một bộ phim đề tài chiến tranh của Điện ảnh Xô Viết do Grigori Chukhrai đạo diễn. Bộ phim là một trong số ít các phim Liên Xô nổi tiếng ở nước ngoài. Phim lấy bối cảnh chiến tranh thế giới thứ II với nhân vật chính là chàng lính trẻ Alyosha và chặng đường về nhà thăm mẹ của anh. Trên đường đi anh đã gặp và tiếp xúc với nhiều người, nhiều cảnh ngộ trong chiến tranh. Mặc dù có đề tài chiến tranh nhưng các cảnh chiến tranh trong phim không nhiều, thay vào đó là những góc quay tuyệt đẹp và mối tình lãng mạn giữa Alyosha và cô gái Shura nảy nở ngay trong chiến tranh. Bộ phim đã giành được nhiều đề cử và giải thưởng trong các LHP danh tiếng trong đó có giải BAFTA năm 1961, giải đặc biệt (Special Jury prize) của LHP Cannes năm 1960 và các đề cử giải Oscar cho Kịch bản hay nhất và đề cử giải Cành cọ vàng cho phim hay nhất.
Khi tham gia bộ phim cả 2 diễn viên chính là Vladimir Ivashov và Zhanna Prokhorenko đều mới chỉ 19 tuổi, bằng tuổi với nhân vật của họ trong phim, và không có nhiều kinh nghiệm diễn xuất. Sau này Grigori Chukhrai có nói về sự lựa chọn của ông: "Đúng là rất mạo hiểm khi lựa chọn 2 diễn viên thiếu kinh nghiệm vào vai chính, nhưng sự mạo hiểm đó đã không làm tôi hối hận. Vladimir và Zhanna đã mang lại một gam màu quý giá cho bộ phim, tình yêu và lòng nhiệt tình của tuổi trẻ."
БАЛЛАДА О СОЛДАТЕ  "Ballad of a Soldier" rất khác với các bộ phim chiến tranh của Liên Xô, không mang nặng tính chất tuyên truyền, nhưng bộ phim vẫn giữ nguyên vẹn tinh thần Liên Xô trong nó, với cách thức làm phim đậm chất điện ảnh Xô viết với các đột phá trong góc quay. Bộ phim được cả các nhà phê bình phim của Mỹ (vốn không ưa thích phim Châu Âu) ca ngợi là một bộ phim kinh điển và được tờ New York Times đưa lên thành một biểu tượng điện ảnh.


Ca sĩ Eduard Khin
БАЛЛАДА О СОЛДАТЕ – BÀI CA NGƯỜI LÍNH “ЭДУАРД ХИЛЬ”
Музыка: В.Соловьев-Седой - Слова: М.Матусовский
Полем, вдоль берега крутого,
Мимо хат,
В серой шинели рядового
Шел солдат.
Шел солдат, преград не зная
Шел солдат, друзей теряя,
Часто, бывало,
Шел без привала,
Шел вперед солдат.
Trên cánh đồng, dọc theo bờ dốc đứng,
Gần những ngôi nhà,
Trong áo khoác xám của người binh nhì
Có người lính đang bước đi.
Người lính bước đi chẳng hề biết trở ngại
Người lính bước đi, thất lạc bạn bè,
Chuyện vẫn thường xẩy ra như thế,
Người lính bước đi không dừng chân,
Người lính đang tiến về phía trước.
Шел он ночами грозовыми
В дождь и град
Песню с друзьями фронтовыми
Пел солдат.
Пел солдат, глотая слезы,
Пел про русские березы,
Про кари очи,
Про дом свой отчий,
Пел в пути солдат
Anh đi qua những đêm giông tố
Trong những trận mưa và mưa đá
Người lính hát vang.
Bài ca cùng đồng đội ngoài mặt trận
Người lính hát, nuốt những giọt lệ rơi,
Hát về những cây bạch dương của nước Nga,
Về những đôi mắt huyền,
Về ngôi nhà thân yêu của mình,
Người lính hát trên đường
Словно прирос к плечу солдата
Автомат-
Всюду врагов своих заклятых
Бил солдат
Бил солдат их под Смоленском,
Бил солдат в поселке энском,
Пуль не считая,
Глаз не смыкая,
Бил врагов солдат.
Dường như bám vào vai người lính
Một khẩu tiểu liên -
Người lính đánh
Kẻ thù khốn kiếp của mình ở khắp nơi
Người lính đánh chúng tại Smolensk
Người lính đánh trong làng Enski
Đạn không đếm
Mắt không nhắm,
Người lính giết lũ giặc.
Полем, вдоль берега крутого
Мимо хат
В серой шинели рядового
Шел солдат
Шел солдат, слуга Отчизны,
Шел солдат во имя жизни,
Землю спасая,
Мир защищая,
Шел вперед солдат!
Trên cánh đồng, dọc theo bờ dốc đứng,
Gần những ngôi nhà,
Trong áo khoác xám của người binh nhì
Có người lính đang bước đi.
Người lính đang đi, là đầy tớ của Tổ quốc,
Người lính đang đi chính vì cuộc sống,
Cứu nguy trái đất,
Bảo vệ hòa bình,
Người lính tiến về phía trước!


Tp. Hồ Chí Minh 22.12.2010
Minh Nguyệt dịch