Thứ Bảy, 27 tháng 8, 2016

РОДИНА – TỔ QUỐC TÔI


Các bạn thân mến, đối với tất cả mọi nước trong thời kỳ xây dựng và chiến đấu bảo vệ đất nước thì chủ đề “Tổ quốc” hay “Đất nước” vẫn được các nhạc sĩ sáng tác nhiều nhất. Trong tập “100 bài hát Nga yêu thích” có hai bài hát Nga cùng tên, khi dịch sang tiếng Việt thì một bài tôi đã giới thiệu lấy tên là “TỔ QUỐC”, còn bài thứ hai lấy tên là “TỔ QUỐC TÔI”. Trong cuốn sổ tay ghi tên không đúng và thậm chí tên nhà thơ cũng sai nên tôi đành phải đánh máy tên nhạc sĩ và tìm trong danh sách những bài ca yêu nước rồi chép từ bản pdf sang trang word. Bài hát này về giai điệu không được hay bằng bản trước ta đã nghe, nhưng cũng rất hùng hồn và cái thời đó như mọi người có vẻ sẵn sàng hy sinh vì đất nước. Tôi lấy tên bài hát theo tác giả đã chọn để giới thiệu cùng các bạn.


РОДИНА – TỔ QUỐC TÔI
Mузыка: С. Туликов – Cлова: Ю. Полухин

Родина, мои родные края!
Родина, весна и песня моя!
Гордою судьбою, светлою мечтою
Мы навеки связаны с тобой!
Да будет над страною небо голубое
И рассветный луч золотой!

Родина, тебе я славу пою!
Родина, я верю в мудрость твою!
Все твои дороги, все твои тревоги
Я делю с тобой, земля моя!
Дай мне любое дело, чтобы сердце пело!
Верь мне, как тебе верю я!

Родина - Юрий Мазурок

 

РОДИНА - Дмитрий Хворостовский




Родина- Светлана Твердова

  РОДИНА – TỔ QUỐC TÔI
Mузыка: С. Туликов – Cлова: Ю. Полухин
Lời Việt: Hồ Bắc

Đất tự hào, quê hương thân yêu của ta đó.
Đất hùng cường, ngàn năm vang lên ngàn tiếng hát.
Cuộc đời tươi đẹp ước mơ mảnh đất thắm bao máu xương,
Càng yêu thương vô vàn trọn đời ghi nhớ.
Núi sông ruộng đồng Tổ Quốc tôi,
Áng mây trôi khắp bầu trời
Và bình minh rực sáng soi ngàn nơi.

Hát ngàn lời ngợi ca đất nước ngàn yêu dấu
Sáng ngời ngời một niềm tin yêu Người mãi mãi
Đường chân lý và ước mơ, Người đã dắt tôi bước theo.
Vượt qua muôn gian khổ cùng nhau xông tới,
Hãy trao cho tôi ngàn khó khăn,
Đất nước ơi hãy tin rằng
Dù xương tan thịt nát không hề phai

Hãy trao cho tôi ngàn khó khăn,
Đất nước ơi hãy tin rằng
Dù xương tan thịt nát không hề phai

Я НЕ ОГЛЯНУСЬ - EM KHÔNG NGOÁI LẠI “СОФИЯ РОТАРУ”


Một bài hát mới rất sôi nổi của Sofia Rotaru “Em không ngoái lại” với nội dung rất tuyệt vời về tình yêu. Đây là một trong những bài hát mới nhất mà Sofia Rotaru đã trình diễn nhân dịp năm mới tại thủ đô Matxcơ va – 2010 và đoạt giải đĩa vàng 2011 tại Nga. Khi chia tay nhau trong tình yêu, người con gái đã ra đi, vì cũng chẳng còn lưu luyến gì để mà ngoảnh lại, ngoảnh lại làm chi chỉ càng làm cho lòng thêm xót xa đau.
Em không ngoái lại đâu, đừng gọi em anh nhé
Bởi vì giữa chúng mình, còn vương vấn tình anh
Em không ngoái lại đâu, đừng giữ, em đi nhé…
Để cho anh nhớ mãi, mối tình mình hôm qua.
Tình đã nguội lạnh rồi, thì làm sao có thể hâm lại được, giải pháp tốt nhất cho cả hai người là trả lại tự do cho cuộc sống, để tìm duyên phận mới. Rồi theo tháng năm, tình cũ cũng sẽ lãng quên, biết đâu anh sẽ tìm cho mình một tình yêu tốt đẹp hơn. Nhưng với người yêu cũ, với mối tình đầu có lẽ chẳng bao giờ quên được.


Я НЕ ОГЛЯНУСЬ - EM KHÔNG NGOÁI LẠI “СОФИЯ РОТАРУ”

Заплаканный дождь дрожит на ресницах
Остывшей любви сгорают страницы,
Но вместе с дождем ты плакать не будешь,
Хотя никогда меня не забудешь
Một cơn mưa nước mắt, làm rung động làn mi
Như đốt cháy từng trang, của tình yêu nguội lạnh,
Nhưng cùng với trời mưa, chắc rằng anh đâu khóc,
Dù biết chẳng bao giờ, có thể quên em được.

Припев:
Я не оглянусь,ты меня не зови
Между нами осталась только тень твоей любви
Я не оглянусь, не держи, мне пора...
Оставляю тебе на память, наше вчера
Em không ngoái lại đâu, đừng gọi em anh nhé
Bởi vì giữa chúng mình, còn vương vấn tình anh
Em không ngoái lại đâu, đừng giữ, em đi nhé…
Để cho anh nhớ mãi, mối tình mình hôm qua.

Забудут любовь и небо и птицы
И я не смогу тебе больше сниться
Остыло и всё,уже не согреешь
Но ты обо мне забыть не сумеешь
Tình yêu sẽ ra đi, cùng chim chóc bầu trời
Bởi vì em không thể, để anh mơ tưởng nữa
Tất cả nguội lạnh rồi, anh làm sao hâm được
Nhưng còn bóng hình em, anh chẳng thể nào quên.

Припев(2 раза):
Я не оглянусь,ты меня не зови
Между нами осталась только тень твоей любви
Я не оглянусь, не держи, мне пора...
Оставляю тебе на память, наше вчера
Em không ngoái lại đâu, đừng gọi em anh nhé
Bởi vì giữa chúng mình, chỉ còn bóng tình anh
Em không ngoái lại đâu, đừng giữ, em đi nhé…
Để cho anh nhớ mãi, mối tình mình hôm qua.

TP. Hồ Chí Minh 28.01.2010
Minh Nguyệt dịch.





СМУГЛЯНКА – CÔ GÁI DA BÁNH MẬT“ МИКИ ЕВРЕМОВИЧ, СОФИЯ РОТАРУ”

Một bài hát truyền thống rất vui nhộn, nói về phong trào chiến tranh du kích hoạt động rất mạnh mẽ ở vùng Mondavy trong những ngày chống phát xít Đức. Giặc đến nhà đàn bà cũng đánh mà, huống chi chị em thiếu nữ còn trẻ đang tuổi xuân thì. Trong chiến tranh thì các anh lính nào mà chả nghĩ cuộc sống của mình rồi biết ra sao, có thể ra đi bất kỳ lúc nào, nên nhiều khi hay tán tỉnh cho vui, cho quên hết sự đời. Thấy các cô gái đẹp là mắt la, mày lém, nhưng ai ngờ nhiều khi gặp ngay phải cao thủ cũng đang hoạt động trong đội quân du kích. Thật bất ngờ, nàng lẳng lặng bỏ đi để lại cho chàng một nỗi nhớ khôn nguôi, để cứ đêm về bóng hình nàng lại đi vào từng giấc mơ, ước gì có ngày gặp lại người năm ấy. Mau chân lên nhé, nàng xinh đẹp thì thiếu gì người phải lòng đâu có riêng mình chàng.

Bài hát này hay được hát trong những ngày thành lập quân đội, ngày mừng chiến thắng phát xít tại các nước cộng hòa thuộc Liên xô cũ. Có thể dịch là cô gái  nước da bánh mật hay da ngăm đen.

 

 

СМУГЛЯНКА – CÔ GÁI DA BÁNH MẬT “МИКИ ЕВРЕМОВИЧ, СОФИЯ РОТАРУ”
Песня также исполнялась в к/ф "В бой идут одни старики" . (Музыка: Анатолий Новиков - Слова: Яков Шведов)

Как-то летом на рассвете
Заглянул в соседний сад
Там смуглянка-молдаванка
Собирает виноград.
Я краснею, я бледнею,
Захотелось ей сказать:
"Станем над рекою
Зорьки летние встречать".
Vào một sáng mùa hè lúc rạng đông
Tôi ngước nhìn sang vườn hàng xóm
Có cô gái Mondavy da bánh mật
Đang thoăn thoắt hái những chùm nho
Tôi thẹn thùng mặt thì xanh mét
Bỗng tự nhiên trong lòng muốn nói:
“Mình gặp nhau em nhé bên sông
Một ngày hè vào lúc rạng đông”.

Раскудрявый клён зелёный, лист резной,
Я влюблённый и смущённый пред тобой.
Клён зелёный, да клён кудрявый,
Да раскудрявый, резной.
Раскудрявый клён зелёный, лист резной,
Я влюблённый и смущённый пред тобой.
Клён зелёный, да клён кудрявый,
Да раскудрявый, резной.
Cây phong lá quăn có khắc chiếc lá xanh
Anh đã phải lòng và ngượng ngùng trước mặt em.
Hỡi phong thích xanh và phong thích quăn ơi,
Đúng là phong thích quăn đã khắc đây rồi.

А смуглянка-молдаванка
Отвечала сразу в лад:
"Партизанский молдаванский,
Собираем мы отряд.
Нынче рано партизаны
Дом покинули родной.
Ждёт тебя дорога
К партизанам в лес густой".
Còn cô gái Mondavy da bánh mật
Liền trả lời hợp ý hợp tình:
“Du kích Mondavy chúng em,
Đang tập trung thêm vào đội ngũ.
Sáng sớm nay những người du kích
Đã rời xa ngôi nhà thân yêu.
Có con đường đang chờ đợi anh
Vào rừng rậm vời đoàn quân du kích

Раскудрявый клён зелёный, лист резной,
Здесь у клёна мы расстанемся с тобой.
Клён зелёный, да клён кудрявый,
Да раскудрявый, резной.
Раскудрявый клён зелёный, лист резной,
Здесь у клёна мы расстанемся с тобой.
Клён зелёный, да клён кудрявый,
Да раскудрявый, резной.
Cây phong lá quăn có khắc chiếc lá xanh
Giờ đây dưới gốc phong chúng mình chia tay
Hỡi phong thích xanh và phong thích quăn ơi
Đúng là phong thích quăn đã khắc đây rồi.

И смуглянка-молдаванка
По тропинке в лес ушла.
В том обиду я увидел,
Что с собой не позвала.
О смуглянке-молдаванке
Часто думал по ночам...
Вновь свою смуглянку
Я в отряде повстречал.
Và cô gái Mondavy da bánh mật
Theo lối mòn cất bước vào rừng.
Tôi biết rằng vì nỗi bực trong lòng,
Nên nàng không đi gọi theo cùng.
Còn cô gái Môndavy da bánh mật
Tôi vẫn thường nghĩ tới từng đêm…
Chỉ mong sao được gặp lại em
Trong đội quân du kích ngày mai.

Раскудрявый клён зелёный, лист резной,
"Здравствуй, парень, мой хороший, мой родной".
Клён зелёный, да клён кудрявый,
Да раскудрявый, резной.
Cây phong lá quăn có khắc chiếc lá xanh
Chào chàng trai tốt bụng và yêu thương của em.
Hỡi phong lá xanh và phong lá quăn ơi
Đúng là phong lá quăn đã khắc đây rồi.

TP. Hồ Chí Minh 07.05.2011
Minh Nguyệt dịch
Bài hát trong phim “Toàn những ông già ra chiến trận”.


Thứ Ba, 23 tháng 8, 2016

БЕЛОРУССИЯ– BELARUSSIA (BẠCH NGA) “ПЕСНЯРЫ”



Pháo đài Brest
Trong số 15 nước cộng hòa thuộc Liên Xô trước đây, có nhiều bài hát ca ngợi tổ quốc, nhưng có lẽ bài hát hay nhất được nhiều người biết đến đó chính là bài БЕЛОРУССИЯ BELARUSSIA (BẠCH NGA) do lão bà nhạc sĩ Alexandra Pakhmutova cùng chồng sáng tác. Nếu bạn sinh viên nào yêu thích hẳn đã mua bộ đĩa than “TIẾNG HÁT QUÊ HƯƠNG” do đại sứ quán Việt nam tại thủ đô Matxcơva phân phối, thì trong đó có có một đĩa hát gồm những bài hát tiếng Nga có bài hát này. Nếu nói về tên gọi bạn có thể vào trong Wikipedia tìm thì có biết bao lời giải thích bằng đủ các thứ tiếng trên thế giới tiếng bản xứ là : Беларусь (Belorus), tiếng Nga là : Белору́ссия (Belorussia)…người Việt nam ta hay gọi là “Bạch Nga”. Nhưng tôi chỉ nhớ cô giáo dạy tiếng Nga nói rằng từ “белый” trong tiếng Nga cổ nghĩa là tự do, nghĩa là đất nước Nga tự do, khác với nước đại Nga.
Bài hát ca ngợi lịch sử đấu tranh chống phát xít của đất nước Belorussia với phong trào đấu tranh du kích phát triển nhất nước Liên xô cũ. Nếu bạn tới thăm đất nước Belorussia chắc bạn sẽ được giới thiệu về pháo đài Brest gần biên giới Balan nơi có các chiến sĩ hồng quân chiến đấu gan dạ đến hơi thở cuối cùng chống phát xít Đức. Bạn ghé thăm khu tưởng niệm Khatưn (Хатынь ) nó gần giống như làng Sơn Mỹ của nước ta, bị bọn phát xít đến đốt làng từ 4 giờ sáng, tất cả đàn ông, đàn bà, trẻ em đều bị bắn chết và thiêu đốt hết tổng số 149 người, trong đó có 75 trẻ em. Chỉ còn lại một người đàn ông sống sót, vì hôm đó ông đi ra ruộng làm sớm nên thoát chết, khi ông quay về nhà thấy cả làng cháy trụi trong khói hoang tàn. Ông tìm thấy xác con gái bé nhỏ của mình. Sau này đất nước dựng đài tưởng niệm trên chính ngôi làng năm xưa, có biểu tượng người đàn ông bế xác con nhỏ trên tay. Tại vị trí trung tâm khu tưởng niệm có ngọn đuốc vĩnh cửu cháy năm này qua năm khác. Ở vị trí của từng gia đình trước đây có dựng một tháp chuông nhỏ, cứ một phút thì ta lại nghe tiếng chuông ngân lên, như linh hồn của những người quá cố vọng về nhắc nhở chúng ta hãy biết quý trọng hòa bình, ngăn chặn chiến tranh. Trong tất cả các nước cộng hòa thuộc Liên Xô trước đây thì nước Belorussia bị tổn thất nhiều nhất trong chiến tranh chống phát xít Đức, cứ trung bình bốn người, thì hy sinh một. Bài hát thật tha thiết và cảm động biết bao, mỗi khi được nghe và nhớ lại những nơi mình đã được đặt chân đến đó.

Khu tưởng niệm Khatưn

БЕЛОРУССИЯ– BELARUSSIA (BẠCH NGA) “ПЕСНЯРЫ”
Музыка: А. Пахмутова - Слова: Н. Добронравов

Белый аист летит,
Над белёсым Полесьем летит,
Белорусский мотив
В песне вереска, в песне ракит.
Всё земля приняла
И заботу, и ласку, и пламя,
Полыхал над зёмлей
Небосвод, как багровое знамя.
Cò trắng đang bay cao lưng trời,
Dang sải cánh rộng trên đầm lầy,
Như làn điệu âm nhạc Belorussia
Trong bài ca cất vang cùng liễu trúc.
Quê hương đã đón nhận tất cả
Nỗi lo lắng, âu yếm, lòng nhiệt thành,
Nghe như còn vang vọng khắp trời xanh
Cả đất nước một rừng cờ đỏ thắm.
Припев:
Молодость моя,
Белоруссия.
Песня партизан,
Сосны да туман.
Песня партизан,
Алая заря.
Молодость моя,
Белоруссия.

Tuổi trẻ của tôi đây
Là đất nước Bạch Nga.
Vang bài ca du kích,
Khắp rừng thông mịt mù.
Bài hát du kích ca,
Như bình minh đỏ thắm.
Tuổi trẻ của tôi đây
Là đất nước Bạch Nga.
Наша память идёт
По лесной партизанской тропе,
Не смогли зарасти
Эти тропы в народной судьбе.
Боль тех давних годин
В каждом сердце живет и поныне,
В каждой нашей семье
С нами малые дети Хатыни.
Ký ức của chúng ta đang trở lại
Những lối mòn của du kích trong rừng,
Chẳng bao giờ rêu phong phủ kín
Con đường mòn trong số phận nhân dân
Nỗi đau thương từ những thuở xa xưa
Còn sống mãi trong từng trái tim này,
Trong mỗi gia đình của chúng ta
Đều có các em bé Khatưn.*
Припев:
Молодость моя,
Белоруссия.
Песня партизан,
Сосны да туман.
Песня партизан,
Алая заря.
Молодость моя,
Белоруссия.

Tuổi trẻ của tôi đây
Là đất nước Bạch Nga.
Vang bài ca du kích,
Khắp rừng thông mịt mù.
Bài hát du kích ca,
Như bình minh đỏ thắm.
Tuổi trẻ của tôi đây
Là đất nước Bạch Nga.
Белый аист летит
Над Полесьем, над тихим жнивьём.
Где-то в топи болот
Погребён остывающий гром.
Белый аист летит,
Всё летит над родными полями,
Землю нашей любви
Осеняя большими крылами.
Cò trắng đang bay cao lưng trời,
Trên đầm lầy bao ruộng lúa bình yên.
Ở những nơi giữa vũng lầy sâu thẳm
Sấm sét nguội lạnh đã vùi chôn.
Cò trắng đang bay cao lưng trời,
Bay xa mãi trên đồng ruộng quê nhà
Đất nước thân yêu của chúng ta
Giữa trời thu vươn sải cánh bay xa.
Припев:
Молодость моя,
Белоруссия.
Песня партизан,
Сосны да туман.
Песня партизан,
Алая заря.
Молодость моя,
Белоруссия.

Tuổi trẻ của tôi đây
Là đất nước Bạch Nga.
Vang bài ca du kích,
Khắp rừng thông mịt mù.
Bài hát du kích ca,
Như bình minh đỏ thắm.
Tuổi trẻ của tôi đây
Là đất nước Bạch Nga.

TP.Hồ Chí Minh 19.11.2010
Minh Nguyệt dịch