Thứ Ba, 19 tháng 3, 2013

LỄ HỘI MÙA XUÂN NGA: МАСЛЕНИЦА - MASLENITSA

Maslenitsa- là lễ hội dân gian vui vẻ, ăn uống no đủ và nồng
nhiệt nhất, kéo dài trong một tuần để tống tiễn mùa đông và nghinh đón mùa xuân. Mọi người yêu thích lễ hội và luôn gọi với cái tên trìu mến như: “Chim nhạn”, “Cái miệng bằng đường”, “Cô gái bán rượu”,“Lễ hội công bằng”, “Vui tươi”, “Chim cun cút”, “Đánh chén lu bù”, “Món ăn tâm hồn”, “Ngời sáng”.
Sở dĩ lễ hội có tên Масленица- nghĩa là bơ sữa, bên thiên chúa giáo chính thống còn gọi là “Tuần lễ pho mai”. Theo phong tục, trong thời gian lễ hội các món thực phẩm bằng thịt đều không đem dùng cho lễ hội, ngoại trừ số lượng rất ít không đáng kể. Mọi người chủ yếu dùng các sản phẩm từ bơ, sữa, váng sữa càng nhiều càng tốt. Ngoài việc tổ chức ăn uống, là những cuộc vui chơi nhảy múa, dã ngoại kéo dài hết cả tuần. Trong Đạo Chính Thống Nga: ý nghĩa của "Tuần lễ pho mai" - hòa giải với những người thân cận, bỏ qua những mối bất hòa, chuẩn bị cho Mùa Chay – Đây là thời gian cần cư xử tốt với những người thân, hàng xóm, bạn bè và tỏ lòng từ thiện. Năm nay 2013, Maslenitsa tại Nga kéo dài từ ngày 11/03 tới 17/03 kết thúc nhằm ngày chủ nhật.


Blinư- giống như bánh tráng hay bánh xèo của ta là món thết đãi chính và biểu tượng của lễ hội. Họ nướng hàng ngày từ thứ hai, nhưng đặc biệt nướng rất nhiều từ thứ năm đến chủ nhật. Truyền thống nướng bánh ở Nga có từ xa xưa khi thờ phụng các vị thần ngoại giáo. Nhưng chính thần Mặt Trời Yarilo được cầu cứu để đuổi mùa đông, chiếc bánh tráng màu đỏ hây hây, tròn trịa giống như Mặt Trời mùa hè.




Mỗi người chủ nhà theo truyền thống có thực đơn riêng của mình để chế biến bánh tráng, thực đơn này được các quý bà truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Bánh tráng được làm chủ yếu từ lúa mì, kiều mạch, yến mạch, bột bắp ngô, thêm vào đó bột lúa mạch hay bột cháo chân trâu, khoai tây, bí ngô, táo, váng sữa… Lễ hội Maslenitsa - với các điệu múa nhảy vòng tròn, những bài hát dân ca, những điệu nhảy, trò chơi, và quan trọng nhất - một nghi lễ tạ ơn, cho ăn và đốt một bù nhìn Mùa Đông (hình nộm) tự chế. Trẻ em được nghe kể về ý nghĩa nghi lễ của những chiếc bánh kẹp và những điệu nhảy trong lễ hội này, được nghe giải thích tại sao cần nướng Maslenitsa, dùng bánh tráng (blinư) để dụ dỗ Mặt Trời, ca ngợi Mùa Xuân, cầu mong vụ mùa bội thu.


Những bài hát dân ca phổ biến trong lễ hội:
 




ДЕРЖИ МЕНЯ, СОЛОМИНКА- HÃY GIỮ LẤY TÔI, CỌNG RƠM ƠI “АЛЛА ПУГАЧЕВА”


Các bạn thân mến, nhiều khi trong cuộc đời con người tha thấy chơi vơi chẳng biết nương tựa vào ai, bạn bè và những người thân trong gia đình xa lánh, thì chỉ biết buồn tủi trong khổ đau, chấp nhận số phận trời đánh mà thôi. Như ta hay nói “Chết đuối vớ được cọng rơm”, hay “Chết đuối bám phải bọt” thì nó cũng tương tự như vậy. Nhưng ngoài cọng rơm ra trong bão tố cuộc đời biết bám vào ai? Bài hát do ca sĩ Alla Pugacheva viết từ năm 1981, trước đây chị hay hát bài này, nhưng giờ đây rất nhiều ca sĩ khác cũng hát. Trong số đó có ca sĩ Baltic nổi tiếng Laima Vaikule, trước đây hay hát những bài của nhạc sĩ viết bài “Triệu đóa hoa hồngRaimond Pauls.
ДЕРЖИ МЕНЯ, СОЛОМИНКА- HÃY GIỮ LẤY TÔI, CỌNG RƠM ƠI “АЛЛА ПУГАЧЕВА”
Музыка: Алла Пугачёва - Слова: Евгений Шлионский-1981

Держи меня, соломинка, держи меня,
Когда вокруг шторма в двенадцать баллов,
Держи меня, соломинка, держи меня,
Когда друзей по жизни разбросало,
Держи меня, держи меня,
Держи меня, соломинка, держи.
Hãy giữ lấy tôi, cọng rơm ơi, hãy giữ lấy tôi,
Khi ở xung quanh bão tố cấp mười hai,
Hãy giữ lấy tôi, cọng rơm ơi, hãy giữ lấy tôi,
Khi đã vứt bỏ bạn bè trong cuộc đời,
Hãy giữ lấy tôi, hãy giữ lấy tôi,
Hãy giữ lấy tôi, cọng rơm ơi, hãy giữ nhé.

Пока моя соломинка цела
Не утонуть, об камни не разбиться.
Сквозь столько бурь она меня вела,
Что с ней мне невозможно разлучиться.
Trong khi cọng rơm của tôi còn nguyên vẹn
Không thể chìm, va vào đá chẳng hề tan nát.
Nó dẫn tôi bao lần xuyên qua bão tố
Vì thế tôi và nó làm sao có thể chia ly.

Держи меня, соломинка, держи меня,
Когда вокруг шторма в двенадцать баллов,
Держи меня, соломинка, держи меня,
Когда друзей по жизни разбросало,
Держи меня, держи меня,
Держи меня, соломинка, держи.
Hãy giữ lấy tôi, cọng rơm ơi, hãy giữ lấy tôi,
Khi ở xung quanh bão tố cấp mười hai,
Hãy giữ lấy tôi, cọng rơm ơi, hãy giữ lấy tôi,
Khi đã vứt bỏ bạn bè trong cuộc đời,
Hãy giữ lấy tôi, hãy giữ lấy tôi,
Hãy giữ lấy tôi, cọng rơm ơi, hãy giữ nhé.

Не зря опять советуют друзья:
Ты выбери опору понадёжней
Или живи, хотя бы, осторожней.
"Нет-нет", - я отвечаю им, - "Нельзя!"
Thật chẳng uổng công khi bạn bè khuyên bảo:
Bạn hãy chọn điểm tựa cho vững chắc hơn
Hoặc là hãy sống, tuy nhiên, cẩn thận hơn
“Không- không”, tôi trả lời họ rằng – “Không thể!”

Держи меня, соломинка, держи меня,
Когда вокруг шторма в двенадцать баллов,
Держи меня, соломинка, держи меня,
Когда друзей по жизни разбросало,
Держи меня, держи меня,
Держи меня, соломинка, держи.
Hãy giữ lấy tôi, cọng rơm ơi, hãy giữ lấy tôi,
Khi ở xung quanh bão tố cấp mười hai,
Hãy giữ lấy tôi, cọng rơm ơi, hãy giữ lấy tôi,
Khi đã vứt bỏ bạn bè trong cuộc đời,
Hãy giữ lấy tôi, hãy giữ lấy tôi,
Hãy giữ lấy tôi, cọng rơm ơi, hãy giữ nhé.

Ещё нигде не отыскали душу,
А может быть, в соломинке она,
И, если успокоюсь или струшу,
Накроет ли случайная волна.
Vẫn chưa tìm thấy được linh hồn nơi đâu,
Cũng có thể, trong cọng rơm có đấy,
Và nếu như tôi bình tĩnh hoặc lo âu,
Con sóng bất ngờ liệu có chụp lên đầu.

Держи меня, соломинка, держи меня,
Когда вокруг шторма в двенадцать баллов,
Держи меня, соломинка, держи меня,
Когда друзей по жизни разбросало,
Держи меня, держи меня,
Держи меня, соломинка, держи.
Hãy giữ lấy tôi, cọng rơm ơi, hãy giữ lấy tôi,
Khi ở xung quanh bão tố cấp mười hai,
Hãy giữ lấy tôi, cọng rơm ơi, hãy giữ lấy tôi,
Khi đã vứt bỏ bạn bè trong cuộc đời,
Hãy giữ lấy tôi, hãy giữ lấy tôi,
Hãy giữ lấy tôi, cọng rơm ơi, hãy giữ nhé.

Держи меня, держи меня, Hãy giữ lấy tôi, hãy giữ lấy tôi,
Держи меня, держи меня, Hãy giữ lấy tôi, hãy giữ lấy tôi,
Держи меня, держи меня, Hãy giữ lấy tôi, hãy giữ lấy tôi,
Держи меня, держи меня, Hãy giữ lấy tôi, hãy giữ lấy tôi,

TP. Hồ Chí Minh 08.11.2011
Minh Nguyệt dịch.



Л Вайкуле и Чай вдвоем