Chủ Nhật, 3 tháng 3, 2013

СПИ, МЛАДЕНЕЦ МОЙ ПРЕКРАСНЫЙ- NGỦ ĐI CON YÊU XINH ĐẸP CỦA MẸ ƠI


Các bạn thân mến, trong khi tìm những bài hát ru để đăng cho ngày quốc tế phụ nữ mùng 8 tháng 3, tình cờ tôi thấy có bài thơ của Mikhain Lermontov. Bài hát có tên “СПИ, МЛАДЕНЕЦ МОЙ ПРЕКРАСНЫЙ- NGỦ ĐI CON YÊU XINH ĐẸP CỦA MẸ ƠI”. Nhưng đây cũng là bài hát được mọi người gọi là “Bài hát ru con của người kodac”. Sau khi dịch xong nội dung bài hát, tôi vào mạng tìm thì thấy đã có người dịch rồi đăng trong thưquán.net, nhưng đôi chỗ nội dung có khác nguyên bản, tôi cũng xin đăng giới thiệu cùng các bạn.
СПИ, МЛАДЕНЕЦ МОЙ ПРЕКРАСНЫЙ- NGỦ ĐI CON YÊU XINH ĐẸP CỦA MẸ ƠI
(Казачья колыбельная песня)А. Е. Варламов, Михаил Юрьевич Лермонтов


Спи, младенец мой прекрасный,
Баюшки-баю.
Тихо смотрит месяц ясный
В колыбель твою.
Стану сказывать я сказки,
Песенку спою;
Ты ж дремли, закрывши глазки,
Баюшки-баю.
Nào ngủ đi con yêu xinh đẹp của mẹ ơi,
Ầu ơ- ơi ầu ơ.
Mặt trăng sáng ngời đang thầm ngó
Chiếc nôi của con đấy con ơi.
Mẹ sẽ kể những câu chuyện cổ tích,
Mẹ hát cho con bài ca;
Nào nhắm mắt lại, hãy ngủ đi con yêu,
Ầu ơ- ơi ầu ơ.
По камням струится Терек,
Плещет мутный вал;
Злой чечен ползет на берег,
Точит свой кинжал;
Но отец твой старый воин,
Закален в бою:
Спи, малютка, будь спокоен,
Баюшки-баю.
Sông Terek chảy qua những phiến đá,
Làm bắn tung con sóng đục ngầu;
Người chechen hung ác bò lên bờ,
Đang mài sắc lưỡi dao găm của mình;
Nhưng cha con là người cựu chiến binh,
Đã được tôi luyện trong chiến trận:
Ngủ đi con yêu, hãy bình tâm nhé,
Ầu ơ- ơi ầu ơ.
Сам узнаешь, будет время,
Бранное житье;
Смело вденешь ногу в стремя
И возьмешь ружье.
Я седельце боевое
Шелком разошью...
Спи, дитя мое родное,
Баюшки-баю.
Rồi một lúc tự con sẽ biết
Cuộc đời chinh chiến;
Con dũng mãnh lồng chân vào bàn đạp
Và cầm súng trong tay.
Mẹ thêu chiếc yên ngựa
Bằng tấm lụa tơ tằm…
Ngủ đi con thơ yêu thương của mẹ,
Ầu ơ- ơi ầu ơ.
Богатырь ты будешь с виду
И казак душой.
Провожать тебя я выйду -
Ты махнешь рукой...
Сколько горьких слез украдкой
Я в ту ночь пролью!..
Спи, мой ангел, тихо, сладко,
Баюшки-баю.
Con sẽ giống như chàng hiệp sĩ
Và người kodac nhiệt thành.
Mẹ sẽ đưa tiễn con đi-
Con khẽ giơ vẫy tay chào…
Biết bao nhiêu giọt nước mắt đắng cay
Mẹ thầm khóc vào đêm hôm ấy!...
Ngủ đi ngọt ngào, yên tĩnh thiên thần của mẹ,
Ầu ơ- ơi ầu ơ.
Стану я тоской томиться,
Безутешно ждать;
Стану целый день молиться,
По ночам гадать;
Стану думать, что скучаешь
Ты в чужом краю...
Спи, пока забот не знаешь,
Баюшки-баю.
Mẹ sẽ mòn mỏi vì buồn rầu,
Chờ đợi con khôn nguôi;
Mẹ sẽ cầu nguyện suốt ngày,
Còn hàng đêm tiên đoán;
Mẹ nghĩ rằng con sẽ buồn nhớ
Vì ở nơi đất trời xa lạ…
Ngủ đi con, khi còn chưa biết lo âu,
Ầu ơ- ơi ầu ơ.
Дам тебе я на дорогу
Образок святой:
Ты его, моляся богу,
Ставь перед собой;
Да, готовясь в бой опасный,
Помни мать свою...
Спи, младенец мой прекрасный,
Баюшки-баю.
Mẹ sẽ trao cho con suốt chặng đường
Hình ảnh của thánh thần:
Con hãy cầu nguyện với chúa,
Đặt ngay trước mặt mình;
Chuẩn bị vào trận chiến hiểm nguy,
Hãy nhớ lấy mẹ của mình…
Nào ngủ đi con yêu xinh đẹp của mẹ ơi,
Ầu ơ- ơi ầu ơ.
TP. Hồ Chí Minh 03.03.2013
Minh Nguyệt dịch.

Bài hát ru con Cô-dắc
Người dịch: Đức Mẫn

Ngủ đi, con mẹ, à ơi!
Kìa vành trăng sáng nhòm nôi con nằm
Ngoan ngoan, mẹ kể, mẹ ngâm
Đôi câu chuyện cổ, một vần thơ xưa
Nghe rồi con khép hàng mi
À ơi, con mẹ, ngủ đi, ơi à!

Kìa dòng Tê-rếch ngân nga
Trên sườn núi đá nước sa đục ngầu
Trê-tren râu rậm, mày cao
Gối quỳ bờ đá mài đao sáng ngời
À ơi! đừng sợ, à ơi!
Cha con từng đã quen nơi trận tiền

Mai ngày con lớn khôn lên
Con quen hòn đạn mũi tên hiểm nghèo
Can trường ngựa cưỡi, súng đeo
Yên cương mai mốt mẹ thêu sợi vàng
Ngủ cho ngoan, ngủ cho ngoan
À ơi, con bạc, con vàng, à ơi!

Chí Cô-dắc, vẻ anh tài
Con rồi ra trận, mẹ rồi tiễn đưa
Vẫy tay chào mẹ con đi
Mẹ về nước mắt đầm đìa thâu canh
Ngủ đi con, ngủ cho lành
À ơi, con đẹp, con xinh, ơi à!

Qua ngày rồi lại ngày qua
Xa con mẹ đợi mẹ chờ lòng đau
Ngày thì tay chắp miệng cầu
Đêm thì lo tận nơi đâu con buồn
À ơi! con ngủ đi con
Chưa khôn lớn, chớ lo toan, ơi à!

Chừng con đi bước đường xa
Mẹ cho tượng thánh đem ra nguyện cầu
Chừng con vào cuộc gươm đao
Xa xôi nhớ mẹ buổi nào tiễn đưa
Ngủ đi, con mẹ, ngủ đi
À ơi, con quý, con vì, à ơi!





Các bạn thân mến khi đọc bài thơ do tác giả Đức Mẫn dịch tôi cảm thấy thơ lục bát thì người Việt Nam dễ cảm nhận loại thơ phổ biến ở nước ta. Nhưng có những câu, những đoạn thì nội dung như của dịch giả chứ đâu phải của nhà thơ Mikhain Lermontov.

Ví dụ như:
Kìa dòng Tê-rếch ngân nga
Trên sườn núi đá nước sa đục ngầu
Trê-tren râu rậm, mày cao
Gối quỳ bờ đá mài đao sáng ngời
À ơi! đừng sợ, à ơi!
Cha con từng đã quen nơi trận tiền”

Mà nguyên bản của đoạn này là:
По камням струится Терек,
Плещет мутный вал;
Злой чечен ползет на берег,
Точит свой кинжал;
Но отец твой старый воин,
Закален в бою:
Спи, малютка, будь спокоен,
Баюшки-баю.”

Khi nói về kẻ thù không có ai ca ngợi chúng tốt đẹp, mà phải nói xấu sa độc ác, các bạn chỉ giùm tôi tiếng Nga có câu nào “râu rậm mày cao” trong thơ Lermontov?
“Gối quỳ bờ đá mài đao sáng ngời,” ở đây là mài con dao găm chứ không phải cây đao thời Tam quốc. Tôi không biết dịch giả Đức Mẫn là ai nhưng tôi dám nói rằng đoạn này dịch bậy bạ, xuyên tạc thơ Lermontov.

Ирина Сурина 

Олег Погудин