Từ cuối những năm 1950 cho tới nay, ở Việt Nam lưu hành bài hát "Nghệ sỹ với cây đàn" khá là du dương, réo rắt. Nhiều người yêu thích và tưởng là nhạc Nga. Với album "Tình ca Nga vượt qua thế kỷ" và tiếng hát Trọng Tấn thì bài hát này càng lan rộng.
Tác giả kịch bản đã dựa
vào một phần cuộc đời của Artur Aydinyan. Và ông đóng vai chính trong bộ phim
này.
Artur Mkrtichevich
Aydinyan (Артур Мкртичевич Айдинян), người Hy
lạp, gốc Armenya, sinh ngày 15/08/1923 tại Thessaloniki (Hy Lạp). Trong chiến tranh
thế giới thứ 2, ông tích cực tham gia chiến đấu trong đội quân kháng chiến
chống lại bọn phát xít Đức. Ông bị chúng bắt giam, tra tấn dã man…đến mức mất
cả thị lực không còn trông thấy gì nữa.
Năm 1947, sau chiến
tranh, ông đã hồi hương, trở về Yerevan (Liên Xô), tham gia dàn nhạc giao hưởng
trong vai một nghệ sỹ solo, ông hát được 8 thứ tiếng. Năm 1948, ông tốt nghiệp
Nhạc viện Quốc gia Yerevan và tổ chức những buổi hòa nhạc trang trọng. Đặc biệt
nhất đối với ông là năm 1949, khi ông được giáo sư bác sỹ Filatov ở Viện Mắt
Odessa giải phẫu thành công, khôi phục một phần thị giác cho ông.
Năm 1957, dựa vào một phần
cuộc đời ông, Armenfilm đã sản xuất “Tiếng hát
trái tim” và trong đó ông là
người đóng vai chính. Do đặc thù của cuốn phim có nhiều tiếng hát, bản nhạc…,
nên bộ phim này người ta vẫn gọi là phim ca nhạc. Bộ phim này đã được xuất khẩu
và trình chiếu tại hơn 70 quốc gia trên khắp thế giới, trong đó có cả Việt Nam
(1958). Cũng nhờ cuốn phim này, tại liên hoan phim Liên Xô năm đó A. Aydinyan
đã đoạt giải ca sỹ hát trong phim hay nhất, ông đồng thời cũng đoạt huy chương
vàng trong cuộc thi âm nhạc Pesnya - 1957 tại Moskva. Đi dự Liên hoan Thanh
niên dân chủ Thế giới 1957 tại Moskva, ông cĩng là người đoạt giải cao nhất…Năm
1961, ông là NSND Armenya.
Được trả lại ánh sáng tại
Odessa, ông coi thành phố này là quê hương của ông. Sau này, ông đã sống và làm
việc cho tới khi mất tại đây, ngày 02/09/1997. Odessa cũng coi ông như người
con của mình. Sau khi ông mất, tại đây có đài tưởng niệm ông. Cũng tại đây, người
ta đã “làm mới” (tô màu) lại bộ phim “Tiếng hát
trái tim” nhằm lưu giữ lại không
chỉ lời ca tiếng hát của ông mà còn lưu giữ lại hình ảnh Odessa những năm 1950
(vì bối cảnh cảng biển trong phim chính là Odessa hồi đó)…
Tác giả lời giới thiệu:
thanhfj
Tên bài hát tôi lấy theo
bản dịch được ca sĩ Trọng Tấn thể hiện.
СЕРДЦЕ, ПОЙ – NGHỆ SĨ VỚI CÂY ĐÀN
В морях туман плывет
Город молчит устало
А ты сидишь с гитарой
На мостовой поет
Сердце теперь не даром
Я отдаю, гитарам
Ночью и днем всегда со
мной
Ласковый голос друга,
Твой голос родной.
Молча в ночной тиши
Мимо спешит прохожий
Видно, понять не может
Песню моей души
Сердце теперь не даром
Я отдаю, гитарам...
Cám ơn Mai Phan từ
Vietxopetro.
СЕРДЦЕ, ПОЙ – NGHỆ SĨ VỚI CÂY ĐÀN
Trời đêm thanh vắng gió
sương
Chìm trong đêm tối khắp
phố phường
Một mình nghệ sĩ lặng đi
đâu
Với cây đàn trong đêm
trường.
Bạn đời ta ơi, đàn ghi
ta
Tình ta luôn dâng hiến
cho tiếng đàn
Réo rắt tiếng tơ đồng có
thấu cho lòng ta
Tiếng hát trái tim này
suốt trong đêm trường não nùng
Đàn ơi ca lên tình riêng
ta
Đời ta luôn hát theo
tiếng đàn
Réo rắt tiếng tơ lòng
chắc duyên tình ai
Mới thấu hết tâm tình
lắng trong tiếng đàn mong chờ
(Lời Việt sưu tầm)
<iframe width="600" height="168" src="http://mp3.zing.vn/embed/song/ZW6UZCWU" frameborder="0" allowfullscreen="true"></iframe>
<iframe width="600" height="168" src="http://mp3.zing.vn/embed/song/ZW6UZCWU" frameborder="0" allowfullscreen="true"></iframe>