ЛИСТОПАД- MÙA LÁ RỤNG “МАРИЯ ПАХОМЕНКО”

Một bài hát dạng “Монологи” nghĩa là “Độc thoại” hay “Tự sự” dựa theo thơ “ЛИСТОПАД- MÙA LÁ RỤNG” của nhà thơ Nga Olga Beggolts được nghệ sĩ nhân dân Liên bang Nga Мария Пахоменко trình bày tại buổi liên hoan những bài hát Xô viết và nhạc sân khấu, chào mừng đại hội nhạc sĩ toàn liên bang lần thứ VII vào năm 1986. Bài thơ này chắc đã được nhiều dịch giả nổi tiếng dịch rồi, nhưng tôi vẫn thích dịch theo cách của riêng mình. Đề tài mùa lá rụng, hay mùa thu vàng ở Nga và các nước châu Âu có rất nhiều tác giả từ xưa tới nay vẫn hay sáng tác. Mùa lá rụng là tiết trời khoảng tháng 11 dương lịch khi những tán lá vàng trút xuống, chỉ còn trơ trọi những cành cây khẳng khiu, cảnh tượng buồn rầu có khác chi những người cô đơn lầm lũi trong đời. Phải chăng những người cô đơn, phải sống suốt đời buồn bã và bất hạnh? Nói vậy thôi ai còn trẻ, khỏe nếu chưa tìm được bạn đời, thì năng vào mạng đăng bài và ảnh quảng cáo nhé, biết đâu lại tìm được bạn ý đầu tâm hợp, không lẽ suốt đời phải chịu cảnh cô đơn hay sao.

ЛИСТОПАД- MÙA LÁ RỤNG “МАРИЯ ПАХОМЕНКО”

Музыка - А. Брицин, слова - О. Берггольц.

Осень, осень! Над Москвою Журавли, туман и дым. Златосумрачной листвою Загораются сады. И дощечки на бульварах всем прохожим говорят, одиночкам или парам: "Осторожно, листопад!"	Mùa thu đến rồi! Khắp trời Matxcơva Sếu bay, sương mù và khói tỏa. Những khu vườn đang sáng dần lên Bởi những tán lá vàng ảm đạm. Và những tấm bảng treo trên đại lộ Như nói với mọi khách qua đường, Dù cô đơn hay là đã có đôi: “Hãy coi chừng nhé, mùa lá rụng!”
О, как сердцу одиноко в переулочке чужом! Вечер бродит мимо окон, вздрагивая под дождем. Для кого же здесь одна я, кто мне дорог, кто мне рад? Почему припоминаю: "Осторожно, листопад"?	Ôi sao tim mình thấy cô đơn Khi ở trong góc phố không quen! Buổi chiều đi ngang qua cửa sổ, Khẽ rùng mình ở dưới trời mưa. Một mình tôi ở đây vì ai nhỉ, Ai là người tôi quý, ai vui sướng vì tôi? Bởi vì sao tôi chợt nhớ lại: “Hãy bảo trọng nhé, mùa lá rụng!”
Ничего не нужно было,- значит, нечего терять: даже близким, даже милым, даже другом не назвать. Почему же мне тоскливо, что прощаемся навек, Невеселый, несчастливый, одинокий человек?	Không có điều gì cần trước đây,- Nghĩa là chẳng có gì để mất: Dẫu chưa từng được gọi là bạn, Dù là thân thiết, hay là yêu thương. Sao tôi thấy mình buồn rười rượi, Vì chúng ta chia tay nhau suốt đời, Phải chăng một con người cô đơn, Mãi mãi buồn rầu và bất hạnh?
Что усмешки, что небрежность? Перетерпишь, переждешь... Нет - всего страшнее нежность на прощание, как дождь. Темный ливень, теплый ливень весь - сверкание и дрожь! Будь веселым, будь счастливым на прощание, как дождь.	Đó là sự cười mỉa hay là sự lơ là? Gắng chịu đựng và chờ đợi nhé… Không- nỗi dịu dàng là đáng sợ nhất Giống trận mưa trong lúc chia ly. Mưa rào tối đen, mưa rào ấm áp Tất cả - lấp lánh và rung rinh! Hãy vui tươi, hãy hạnh phúc nhé Như trận mưa trong lúc chia ly.
...Я одна пойду к вокзалу, провожатым откажу. Я не все тебе сказала, но теперь уж не скажу. Переулок полон ночью, а дощечки говорят проходящим одиночкам: "Осторожно, листопад"...	…Một mình em sẽ tới nhà ga, Vì khước từ mọi người đưa tiễn. Em chưa nói với anh mọi chuyện, Nhưng bây giờ em sẽ chẳng nói đâu. Ngoài hẻm giờ đây tràn bóng tối, Còn các tấm bảng như thầm nói Với những khách qua đường lẻ loi: “Hãy bảo trọng nhé, mùa lá rụng!”

1938

TP. Hồ Chí Minh 15.05.2013

Minh Nguyệt dịch.

Olga Berggolts

MÙA LÁ RỤNG

Mùa thu trên các đại lộ ở Matscơva
người ta thường treo những tấm biển
nhỏ “Cẩn thận, mùa lá rụng!”

Thu về, thu về! Trên Matxcơva
Những đàn sếu, khói và sương bảng lảng
Lá ánh vàng trong hoàng hôn chạng vạng
Những khu vườn cháy sáng lúc chiều buông.
Những tấm biển đang thầm thì to nhỏ
Với khách bộ hành qua bao đại lộ,
Dù lẻ loi hay có lứa có đôi:
“Xin cẩn trọng khi dưới chân lá đổ”.

Ôi con tim sao ta thấy đơn côi
Lẻ loi trên ngõ phố nào xa lạ!
Chiều len lén trôi qua từng ô cửa,
Và rùng mình dưới những hạt mưa rơi.
Dành cho ai nơi đây một mình tôi,
Tôi quý ai, ai mừng vì tôi nhỉ?
Mà chẳng biết vì sao tôi lại nhớ:
“Xin cẩn trọng khi dưới chân lá đổ”!

Khi chẳng còn cần gì nữa cho ta
Có nghĩa, ta chẳng còn gì để mất:
Không thể gọi người thương hay thân thuộc
Bạn thông thường cũng không phải, mà sao
Tôi vẫn buồn trống rỗng đến nghẹn ngào
Khi ta phải chia tay xa mãi mãi,
Người cô đơn, người bất hạnh trong đời
Người chẳng mấy khi có được niềm vui?

Là gì đâu, khinh thị với chê cười?
Chịu được hết, và rồi cùng qua hết…
Đáng sợ hơn tất cả theo ta biết
Là sự dịu dàng, như mưa, khi tiễn biệt.
Mưa ấm áp, mưa sẫm màu da diết
Đổ dạt dào trong chớp sáng màn đêm!
Thôi hãy vui, thôi hãy hạnh phúc lên
Dù chỉ khi chia tay, như mưa ấy.

Tôi sẽ ra ga một mình thôi nhé,
Không cần thêm ai đưa tiễn nữa đâu.
Trước kia tôi còn chưa nói hết câu,
Nhưng giờ đây tôi không còn muốn nói.
Con ngõ nhỏ ngập tràn toàn bóng tối,
Những tấm biển con nhẫn nại thầm thì
Với những người đơn độc đang đi:
“Xin cẩn trọng khi dưới chân lá đổ”…

1938

March 28, 2008

Quỳnh Hương