Pháo đài Brest
Trong số 15 nước cộng hòa
thuộc Liên Xô trước đây, có nhiều bài hát ca ngợi tổ quốc, nhưng có lẽ bài hát
hay nhất được nhiều người biết đến đó chính là bài БЕЛОРУССИЯ – BELARUSSIA (BẠCH NGA) do lão bà
nhạc sĩ Alexandra Pakhmutova cùng chồng sáng tác. Nếu bạn sinh viên nào yêu thích
hẳn đã mua bộ đĩa than “TIẾNG HÁT QUÊ HƯƠNG” do đại sứ quán Việt nam tại thủ đô
Matxcơva phân phối, thì trong đó có có một đĩa hát gồm những bài hát tiếng Nga
có bài hát này. Nếu nói về tên gọi bạn có thể vào trong Wikipedia tìm thì có biết
bao lời giải thích bằng đủ các thứ tiếng trên thế giới tiếng bản xứ là : Беларусь (Belorus), tiếng Nga là : Белору́ссия (Belorussia)…người
Việt nam ta hay gọi là “Bạch
Nga”. Nhưng tôi chỉ
nhớ cô giáo dạy tiếng Nga nói rằng từ “белый” trong tiếng Nga cổ nghĩa
là tự do, nghĩa là đất nước Nga tự do, khác với nước đại Nga.
Bài hát ca ngợi lịch sử đấu
tranh chống phát xít của đất nước Belorussia với phong trào đấu tranh
du kích phát triển nhất nước Liên xô cũ. Nếu bạn tới thăm đất nước Belorussia chắc
bạn sẽ được giới thiệu về pháo đài Brest gần biên giới Balan nơi có các chiến sĩ
hồng quân chiến đấu gan dạ đến hơi thở cuối cùng chống phát xít Đức. Bạn ghé thăm
khu tưởng niệm Khatưn (Хатынь ) nó gần giống như làng Sơn Mỹ của nước ta, bị bọn phát xít đến
đốt làng từ 4 giờ sáng, tất cả đàn ông, đàn bà, trẻ em đều bị bắn chết và thiêu
đốt hết tổng số 149 người, trong đó có 75 trẻ em. Chỉ còn lại một người đàn ông
sống sót, vì hôm đó ông đi ra ruộng làm sớm nên thoát chết, khi ông quay về nhà
thấy cả làng cháy trụi trong khói hoang tàn. Ông tìm thấy xác con gái bé nhỏ của
mình. Sau này đất nước dựng đài tưởng niệm trên chính ngôi làng năm xưa, có biểu
tượng người đàn ông bế xác con nhỏ trên tay. Tại vị trí trung tâm khu tưởng niệm
có ngọn đuốc vĩnh cửu cháy năm này qua năm khác. Ở vị trí của từng gia đình trước
đây có dựng một tháp chuông nhỏ, cứ một phút thì ta lại nghe tiếng chuông ngân
lên, như linh hồn của những người quá cố vọng về nhắc nhở chúng ta hãy biết quý
trọng hòa bình, ngăn chặn chiến tranh. Trong tất cả các nước cộng hòa thuộc Liên
Xô trước đây thì nước Belorussia bị tổn thất nhiều nhất trong chiến tranh chống
phát xít Đức, cứ trung bình bốn người, thì hy sinh một. Bài hát thật tha thiết
và cảm động biết bao, mỗi khi được nghe và nhớ lại những nơi mình đã được đặt
chân đến đó.
БЕЛОРУССИЯ– BELARUSSIA
(BẠCH NGA) “ПЕСНЯРЫ”
Музыка: А. Пахмутова - Слова: Н. Добронравов
Музыка: А. Пахмутова - Слова: Н. Добронравов
Белый аист летит,
Над белёсым Полесьем летит, Белорусский мотив В песне вереска, в песне ракит. Всё земля приняла И заботу, и ласку, и пламя, Полыхал над зёмлей Небосвод, как багровое знамя. |
Cò trắng đang bay cao lưng trời,
Dang sải cánh rộng trên đầm lầy, Như làn điệu âm nhạc Belorussia Trong bài ca cất vang cùng liễu trúc. Quê hương đã đón nhận tất cả Nỗi lo lắng, âu yếm, lòng nhiệt thành, Nghe như còn vang vọng khắp trời xanh Cả đất nước một rừng cờ đỏ thắm. |
Припев:
Молодость моя, Белоруссия. Песня партизан, Сосны да туман. Песня партизан, Алая заря. Молодость моя, Белоруссия. |
Tuổi trẻ của tôi đây
Là đất nước Bạch Nga. Vang bài ca du kích, Khắp rừng thông mịt mù. Bài hát du kích ca, Như bình minh đỏ thắm. Tuổi trẻ của tôi đây Là đất nước Bạch Nga. |
Наша память идёт
По лесной партизанской тропе, Не смогли зарасти Эти тропы в народной судьбе. Боль тех давних годин В каждом сердце живет и поныне, В каждой нашей семье С нами малые дети Хатыни. |
Ký ức của chúng ta đang trở lại
Những lối mòn của du kích trong rừng, Chẳng bao giờ rêu phong phủ kín Con đường mòn trong số phận nhân dân Nỗi đau thương từ những thuở xa xưa Còn sống mãi trong từng trái tim này, Trong mỗi gia đình của chúng ta Đều có các em bé Khatưn.* |
Припев:
Молодость моя, Белоруссия. Песня партизан, Сосны да туман. Песня партизан, Алая заря. Молодость моя, Белоруссия. |
Tuổi trẻ của tôi đây
Là đất nước Bạch Nga. Vang bài ca du kích, Khắp rừng thông mịt mù. Bài hát du kích ca, Như bình minh đỏ thắm. Tuổi trẻ của tôi đây Là đất nước Bạch Nga. |
Белый аист летит
Над Полесьем, над тихим жнивьём. Где-то в топи болот Погребён остывающий гром. Белый аист летит, Всё летит над родными полями, Землю нашей любви Осеняя большими крылами. |
Cò trắng đang bay cao lưng trời,
Trên đầm lầy bao ruộng lúa bình yên. Ở những nơi giữa vũng lầy sâu thẳm Sấm sét nguội lạnh đã vùi chôn. Cò trắng đang bay cao lưng trời, Bay xa mãi trên đồng ruộng quê nhà Đất nước thân yêu của chúng ta Giữa trời thu vươn sải cánh bay xa. |
Припев:
Молодость моя, Белоруссия. Песня партизан, Сосны да туман. Песня партизан, Алая заря. Молодость моя, Белоруссия. |
Tuổi trẻ của tôi đây
Là đất nước Bạch Nga. Vang bài ca du kích, Khắp rừng thông mịt mù. Bài hát du kích ca, Như bình minh đỏ thắm. Tuổi trẻ của tôi đây Là đất nước Bạch Nga. |
TP.Hồ Chí Minh 19.11.2010
Minh Nguyệt dịch