CÓ THỂ BẠN CHƯA BIẾT
Mỗi
khi nhắc đến nhà thơ Phạm Tiến Duật, thì trong lòng tôi vẫn cảm thấy có
một cái gì đó nó không được bình thường, mà cảm giác như có một nét
buồn trong cuộc đời của nhà thơ. Tôi nhớ lại vào năm 1973, tôi còn đang học năm cuối cùng của trường cấp 3, thầy giáo dạy văn có kể rằng nhà thơ Phạm Tiến Duật bị phê phán về một bài thơ "VÒNG TRẮNG". Nghĩ cho cùng khi đọc bài thơ "TRƯỜNG SƠN ĐÔNG, TRƯỜNG SƠN TÂY" chúng ta thấy khí thế hào hùng của cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc: Đường ra trận mùa này đẹp lắm... Tất cả nam nữ thanh niên đều hẹn hò nhau ngoài mặt trận chống quân thù, thì sau đó ta lại thấy :
"Khói bom lên trời thành một cái vòng đen
Trên mặt đất lại sinh bao vòng trắng ..."
Và
“Có mất mát nào lớn bằng cái chết
Khăn tang vòng tròn như một số không “
Xin được kính cẩn nghiêng mình trước vong hồn của nhà thơ.
VÒNG TRẮNG
Khói bom lên trời thành một cái vòng đen
Trên mặt đất lại sinh bao vòng trắng
Tôi với bạn tôi đi trong im lặng
Cái im lặng bình thường đêm sau chiến tranh.
Có mất mát nào lớn bằng cái chết
Khăn tang vòng tròn như một số không
Nhưng bạn ơi, ở bên trong vòng trắng
Là cái đầu bốc lửa ở bên trong.
Bài thơ LÍNH MÀ EM trong một thời gian được cho là của Phạm Tiến Duật, và được in trong tuyển tập Thơ Phạm Tiến Duật (Nguyễn Khắc Phục chủ biên, NXB Hội nhà văn, 2007). Tuy nhiên, sau khi tập thơ này được in, chính Phạm Tiến Duật đã khẳng định bài này không phải của mình mà của một nhà thơ nào đó ở Sài Gòn viết trước 1975.
Ngày 22-12-2012, nhà thơ Lý Thuỵ Ý đã lên tiếng khẳng định bài thơ này của mình bằng một email gửi nhà thơ Trần Mạnh Hảo, và nêu rằng bài thơ này đã từng in trên báo Văn nghệ tiền phong tại Sài Gòn năm 1967, sau đó in vào tập thơ Khói lửa 20 của bà in năm 1972 tại Sài Gòn, và in trong tuyển tập Thơ tình Nam 1975 của miền Nam.
LÍNH MÀ EM
Em trách Anh gửi thư sao chậm trễ
Em đợi hoài em sẽ giận cho xem
Thư Anh viết bao giờ Anh muốn thế
Hành quân hoài đấy chứ,
Lính mà em!
Anh gửi cho Em mấy nhành hoa dại
Để làm quà không về được em ơi
Không dự lễ Nô- En cùng em được
Thôi đừng buồn em nhé,
Lính mà em!
Ngày nghỉ phép Anh cùng Em dạo phố
Tay chiến binh đan năm ngón tay mềm
Em xót xa đời anh nhiều gian khổ
Anh mỉm cười rồi nói,
Lính mà em!
Qua xóm nhỏ anh ghi dòng lưu niệm
Trời mưa to, hai đứa nép bên thềm
Anh che em khỏi ướt tà áo tím
Anh quen rồi không lạnh,
Lính mà em!
Anh kể em nghe chuyện trong này
Trăng đầu mùa không đủ viết thư đâu
Thư Anh viết chữ mờ nét vụng
Hãy hiểu dùm Anh nhé,
Lính mà em!
Ghét Anh ghê chỉ được tài biện hộ
Làm cho người ta thêm nhớ thương
Em xa lánh những ngày vui trên phố
Để nhớ người hay nói,
Lính mà em!
Lý Thuỵ Ý