БАБЬЕ ЛЕТО- MÙA HÈ RỚT - Ольга берггольц

 

Các bạn thân mến, vào những ngày này ở châu Âu có khoảng thời gian được gọi là "Бабье лето- Mùa hè muộn" là một khoảng thời gian trong mùa hè và ấm áp (lên đến 25 -27 độ) thời tiết khô bước vào ngưỡng cửa của mùa thu. Thường kèm theo gió xoáy thổi ngược ổn định. “Mùa hè muộn” xuất hiện sau khi tiết trời rất mát mẻ, và có thể có một số loài thảo mộc nào đó nở hoa lần thứ hai trong năm, thường thì những loài này chỉ nở một lần. Thời gian của “Mùa hè muộn” cũng khác nhau ở từng khu vực và thường kéo dài từ một đến hai tuần. Riêng ở miền trung của nước Nga “Mùa hè muộn” bắt đầu vào ngày 14 tháng 9. Ở phần châu Âu của Nga, cũng như ở Belarus và miền Bắc Ukraine vào giữa tháng Mười, thường thời tiết nóng lên đến 15 - 20 độ (3-7 ngày). Trong tiếng Việt các nhà thơ gọi với cái tên rất thơ mộng là “”Mùa hè rớt””, đây là một trong những chủ đề được nhiều nhà thơ sáng tác.

Trong số này có bài thơ nổi tiếng của thi sĩ Ольга берггольц- Olga Bergolts được nhiều người biết đến, ở Việt Nam chắc nhiều người đã quen với bản dịch của dịch giả Bằng Việt và có thể có nhiều bản dịch khác đăng trong thi ca Việt Nam. Nhưng tôi xin giới thiệu với các bạn bản dịch mới của dịch giả Quỳnh Hương để các bạn tham khảo.

О́льга Фёдоровна Бергго́льц (1910 -1975)

БАБЬЕ ЛЕТО- MÙA HÈ RỚT

Ольга берггольц

Есть время природы особого света,

неяркого солнца, нежнейшего зноя;

Оно называется

бабье лето

и в прелести спорит с самою весною.

Уже на лицо осторожно садится

летучая, легкая паутина…

Как звонко поют запоздалые птицы!

Как пышно и грозно пылают куртины!

Давно отгремели могучие ливни,

все отдано тихой и темною нивой…

Все чаще от взгляда бываю счастливой,

все реже и горше бываю ревнивой.

О, мудрость щедрейшего бабьего лета,

с отрадой тебя принимаю… И все же.

любовь моя, где ты, аукнемся, где ты?

А рощи безмолвны, а звезды все строже…

Вот видишь — проходит пора звездопада,

и, кажется, время навек разлучаться…

…А я лишь теперь понимаю, как надо

любить, и жалеть, и прощать, и прощаться
  
Мария Пахоменко Бабье лето

Из фильма-концерта "Монологи". 1982 г. Музыка - А. Брицын, слова - О. Берггольц.

 

MÙA HÈ RỚT – Olga Berggolts

Có một mùa mà sắc màu lạ lắm

Nóng dịu đi, mặt trời như nhạt bớt.

Nhân gian gọi – chút nắng mùa hè rớt,

Đẹp nồng nàn chẳng kém lúc xuân về.

Rất nhẹ thôi, chỉ như lướt bay qua

Những vết tơ đã chạm vào gương mặt…

Đàn chim muộn vẫn còn cao giọng hót,

Hoa cuối mùa nở lộng lẫy, bồn chồn!

Tạnh hết rồi những mưa rào cuồng nộ,

Đồng đất lặng thầm cũng dâng hiến hết rồi…

Thường hạnh phúc – một cái nhìn là đủ,

Ghen sâu hơn, dù ghen cũng ít thôi…

Mùa hè anh minh hào phóng cuối đời,

Ta giang tay vui mừng đón nhận ngươi.

Ở nơi nào, tình yêu của ta ơi?

Rừng lặng câm, nghiêm khắc ánh sao trời…

Anh thấy đấy – mùa sao rơi đang qua,

Và, hình như, giờ biệt ly đã điểm…

Còn em mãi đến bây giờ mới biết

Cách yêu, thương, tha thứ để lìa xa…

September 16, 2015

Qh dịch

БАБЬЕ ЛЕТО- MÙA HÈ RỚT “ВЛАДИМИР ВЫСОЦКИЙ”

Giai đoạn này của mùa thu được gọi là “Mùa hè muộn” ở các nước đông và tây thuộc hệ ngôn ngữ slavơ. Ở các nước phía Nam của hệ ngôn ngữ Slavơ có Bungaria, Makedonhia được gọi là “Mùa hè Digan”, ở cộng hòa Serbya gọi là “Mùa hè Mikhailov” ở các nước thuộc hệ tiếng Đức gọi là “Mùa hè bà già” hay đúng hơn gọi là “Mùa hè của các phụ nữ lớn tuổi” nghĩa đen dịch là “Mùa hẻ của các bà lão già” ở Hà lan gọi là “Sau hè” hay “Hè muộn”. Ở Bắc Mỹ gọi là “Mùa hè Ấn Độ”, ở Italya gọi là “Mùa hè Thành Martin” ở Pháp thời gian này của năm theo truyền thống gọi là “Mùa hè Thánh Denis”.

"Бабье лето- Mùa hè muộn" là một khoảng thời gian trong mùa hè và ấm áp (lên đến 25 -27 độ) và thời tiết khô bước vào ngưỡng cửa của mùa thu. Thường kèm theo gió xoáy thổi ngược ổn định. “Mùa hè muộn” xuất hiện sau khi tiết trời rất mát mẻ, và có thể có một số loài thảo mộc nào đó nở hoa lần thứ hai trong năm, thường thì những loài này chỉ nở một lần. Thời gian của “Mùa hè muộn” cũng khác nhau ở từng khu vực và thường kéo dài từ một đến hai tuần. Riêng ở miền trung của nước Nga “Mùa hè muộn” bắt đầu vào ngày 14 tháng 9. Ở phần châu Âu của Nga, cũng như ở Belarus và miền Bắc Ukraine vào giữa tháng Mười, thường thời tiết nóng lên đến 15 ...20 độ (3-7 ngày). Thời khắc này được coi là hè muộn hay bắt đầu thu, xin được dịch là "Mùa hè muộn" hay "Mùa hè rớt" cho nó phù hợp với câu chữ trong tiếng Việt.

Bài hát do ca sĩ Vladimir Vưsotsky sáng tác rất hay và được nhiều ca sĩ khác biểu diễn. Cuối hè khi cả rừng cây lá chuyển sang màu vàng và đỏ thắm, cả thành phố chìm trong màu đỏ của lá phong thích, tâm hồn chúng ta cũng thấy bay bổng cùng mùa thu, tha hồ mà thả hồn vào những ước mơ đắm say của tình ái, của những chuyến rong chơi nhậu nhẹt…quên hết ngày đêm, tháng năm. Xin giới thiệu với các bạn bài hát "Mùa hè rớt" qua phần trình bày của ca sĩ Vladimir Vưsotsky.

БАБЬЕ ЛЕТО- MÙA HÈ RỚT “ВЛАДИМИР ВЫСОЦКИЙ”  

Владимир Высоцкий - Стихи И.Кохановского 1961.
 

Клены выкрасили город Колдовским каким-то цветом. Это скоро, это скоро Бабье лето, бабье лето. Это скоро, это скоро Бабье лето, бабье лето.	Lá phong đã nhuộm cả thành phố Bằng sắc màu vàng tươi rực rỡ. Thế là chẳng con bao lâu nữa Thời khắc chớm thu sắp đến rồi. Thời tiết này như mùa hè rớt Chính là hè muộn sắp vào thu.
Что так быстро тают листья, Ничего мне не понятно. А я ловлю как эти листья Наши даты, наши даты.	Đám lá sao tan nhanh thế kia, Tôi không hiểu bất cứ điều gì. Vội vàng chộp những chiếc lá ấy Giống như kỷ niệm của đời tôi.
А я кружу напропалую С самой ветренной из женщин, А я давно искал такую, И не больше и не меньше.	Còn tôi lang thang khắp đó đây Với người phụ nữ nông nổi nhất, Đã lâu rồi tôi tìm người như vậy, Chỉ cần giống cô ta mà thôi.
Только вот ругает мама, Что меня ночами нету. Что я слишком часто пьяный Бабьим летом, бабьим летом.	Chỉ đến lúc mẹ đang rầy la, Vì hằng đêm tôi luôn vắng nhà. Rằng tôi lại thường xuyên say khướt Đó chính là thời khắc chớm thu.
А я забыл когда был дома, Спутал ночи и рассветы. Это омут, ох это омут - Бабье лето, бабье лето.	Tôi hay quên mỗi khi ở nhà, Nhầm lẫn đêm tối với bình minh. Đó chính là hố sâu, vực thẳm – Hè muộn màng- ngưỡng cửa vào thu.

 TP. Hồ Chí Minh 20.12.2011
Minh Nguyệt dịch.